Dünya üzerinde yaşayan her insanı etkileyen iklim krizine karşı yürütülecek eylem planı işçi sınıfının ve kadınların da gündeminde. Farklı ülkelerde ulaşım sektöründen kadın sendikacılar geçtiğimiz ay bu konuyu ele aldı
Ulaşım sektöründen 80’den fazla kadın sendika lideri, aktivist ve organizatör, Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu, ITF’nin “Kadın ulaşım işçileri: İklim eylemine toplumsal cinsiyet-dönüştürücü bir yaklaşım” başlıklı web seminerinde çevrimiçi bir araya geldi.
8 Eylül’de yapılan etkinlik, iklim krizinin kadınlar üzerindeki ek etkilerini inceleyen ITF’nin toplumsal cinsiyet-dönüştürücü iklim eylemine ilişkin görüş bildirisi ve uygulama planının tanıtımını da kapsadı. Belge, sıfır karbonlu ulaşıma geçiş sürecinde kadın ulaşım işçilerini korumak ve güçlendirmek için temel konuları, ilkeleri, stratejileri ve 2025-2029 eylem planını ortaya koyuyor; böylece toplumsal cinsiyet eşitliğinin, her zaman ulaşımda adil geçiş tartışmalarının merkezinde olmasını sağlıyor.
Web seminerine, ITF Kadın Ulaşım İşçileri Komitesi Başkan Yardımcısı Mich-Elle Myers (Avustralya Denizcilik Birliği, MUA) başkanlık etti ve açılış konuşmasını Zazi Nsibayoni (Güney Afrika Ulusal Metal İşçileri Sendikası, NUMSA) yaptı. Her ikisi de ITF Sürdürülebilir Ulaşım Çalışma Grubu üyesidir.
İklim değişikliği kadın ulaşım çalışanlarını sert bir şekilde etkiliyor
Güney Afrika, Tanzanya, Arjantin, Hindistan, Kenya, Uganda, Filipinler ve diğer ülkelerden konuşmacılar, iklim değişikliğinin kadın ulaşım çalışanlarının karşılaştığı günlük zorlukları nasıl daha da derinleştirdiğini aktardı.
Zazi Nsibayoni, Güney Afrika’daki kadınların ulaşım beklerken aşırı sıcaklarla, fırtınalar sırasında aksayan hizmetlerle ve artan şiddet ve tacize maruz kalma durumuyla nasıl karşı karşıya kaldıklarını anlatırken, “İklim değişikliği mevcut eşitsizlikleri derinleştirirken, kadın ulaşım çalışanları üçlü bir baskı katmanıyla karşı karşıya kalıyor,” dedi. “NUMSA olarak, adil bir geçişin aynı zamanda cinsiyete göre adil bir geçiş olması, dayanıklı bir altyapı inşa etmesi, işleri koruması ve değişen ulaşım sektöründe kadınlara gerçek becerilere ve güvenliğe erişim sağlaması gerektiğinde ısrar ediyoruz.”
Arjantin ve Hindistan’da demiryollarını kapatan şiddetli sellerden, Avustralya’da sağlık ve doğurganlığı tehdit eden orman yangını dumanına ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ndeki kuraklık kaynaklı ulaşım aksaklıklarına kadar, kadın çalışanlar krizin ön saflarında yer alıyor.
Katılımcılar ayrıca iklim önlemlerinin cinsiyet açısından tarafsız olmadığını vurguladı: Elektrifikasyon, otomasyon ve karbonsuzlaştırma, kadınlara uygun şekilde danışılmadığı, onlara yeni beceriler kazandırılmadığı ve desteklenmediği takdirde onları dışlama riski taşıyor.
Adil ve feminist bir geçiş çağrısı
Tartışmalar, cinsiyet açısından dönüştürücü bir adil geçiş için sendikaların uygulayabileceği stratejilere odaklandı. Bunlar arasında şunlar var:
• Genellikle yeterince temsil edilmedikleri iklim ve enerji geçişi müzakerelerinde kadınların seslerini ve liderliklerini güçlendirmek.
• Kadınların, KKD’ye* ve güvenli sanitasyona erişimden çocuk bakımı hizmetlerine, şiddet ve tacizden uzak çalışma ortamlarına kadar her türden ihtiyacının ulusal iklim planlarına ve işyeri anlaşmalarına dahil edilmesi.
• Yeni teknolojiler ve yakıtlar piyasaya sürüldükçe kadınların kaliteli eğitim ve yeni beceriler edinme fırsatlarına erişebilmesini sağlamak.
• Hükümetleri ve şirketleri iklim hedeflerine ulaşma ve çalışanların geçim kaynaklarını koruma konusunda sorumlu tutmak.
Mich-Elle Myers, “Adil geçiş yalnızca kadın çalışanları korumakla kalmamalı, aynı zamanda iklim çözümlerini şekillendiren karar vericiler olmalarını da sağlamalıdır” dedi.
Sonraki adımlar
ITF, eylem planı aracılığıyla dünya çapındaki sendikaları şu konularda destekleyecektir:
• Toplumsal cinsiyet-dönüştürücü iklim eylemi için kampanya yürütmek
• Kadınların geçişten faydalanmasını sağlamak için ulaşım sektörünü sürece dahil etmek
• Her düzeyde, kadınların sesini ve liderliğini güçlendirmek
• Cinsiyet eşitliğini iklim eyleminin merkezine koymak için uluslararası politikayı etkilemek
Web semineri, dünya çapındaki kadın ulaşım çalışanlarını bir araya getirerek, yaşadıkları deneyimleri eyleme ve savunuculuğa dönüştürecek bu kolektif yolculuğun başlangıcına işaret etti.
* Kişisel koruyucu donanım
https://www.itfglobal.org/en/news/women-transport-workers-unite-gender-transformative-climate-action
