İstanbul’un kalbinde bir sergi açıldı: Anlatı Gücü İttifakı. Konumu da konusu da manidar serginin. Sergi Fatih’te Cağaloğlu’nda, yazımın ve basımın merkezi olarak bilinen Barın Han’da yer alıyor. Son yıllarda yükselen toplumsal cinsiyet karşıtı hareketleri analiz etme ve bununla baş etme, yeni yollar bulma gibi ortak bir misyonla ortaya çıkıyor.
Sergi, anlatıyı parçalara ayırmanın, sesin, sözün, karalamanın, eğip bükmenin kısacası hikayeyi farklı yerlerden kurmanın nasıl mümkün olduğunu gösteriyor. Küratörlerden Alper Turan sergi için hazırlanan kitapçıktaki metninde iktidarın ve toplumun baskısı altında dışarıda bırakılan kuir, trans ve feminist bedenlere dikkat çekiyor ve “baskı” biçimleri ile “basılı” materyaller arasındaki gerilimli hattın serginin kavramsal zemini olduğunu belirtiyor.
Sergiye adım atar atmaz “Arıza” isimli işle bir çarpışma yaşanıyor Nejbir Erkol imzası taşıyan ve art arada şerit üzerine yerleştirilen gelen arıza kelimesi “suç mahalini” andırıyor. Normatif akışı bozan, yeri çevrelenen ve bu nedenle de orada olduğunu hatırlatan “inatçı” özneye dönüşüyor Arıza.
Trans Hafıza Kolektifi tarafından bir araya getirilen trans hareketinin eylemlerinden oluşan videodaki sloganlar, ıslıklar, çığlıklar, düdük sesleri sergi boyunca ziyaretçilere eşlik ediyor: Trans cinayetleri politiktir, nefrete inat yaşasın hayat, ay ay ayy ayyyy…
Sergide Zeyno Pekünlü’nün Karalama işi yazmanın biçimsel kurallarına dahil olmayan, kenarda köşede kalanlara odaklanıyor. Sanatçı karalamayı tamamlayıcı olmaktan çıkararak merkeze taşıyor.
Cansu Yıldıran’ın Havle Kadın Derneği ile birlikte yaptığı “Akışkan ve Parçalı Arasında” işi Müslüman kadınların bedensel ve simgesel göstergelerini parçalayarak askıya alıyor. Gözler, eller, saçlar, dudaklar, yüzler parçalanıyor; patikler, kolyeler, şallar, hızmalar nesneler de bağlamından koparılıyor ve birbirlerine karışarak havada asılı kalıyor. Müslüman kadınların kamusal alandaki görünmezleştirilmelerine karşı çıkarak; hakim anlayışa yakından, parçalı ve bir o kadar da çarpıcı bir karşı anlatı kuruyor.
Baskılar değil bir araya gelememek yıldırır
Pek çok sanatçının işi sergide yer alıyor. Yerleştirmeler, resimler, videolar, hikayeler, arşivler… Anlatının farklı imkanları…
Ayrıca sergi Türkiye genelinde faaliyet gösteren farklı hak savunucuları, platform ve derneklerin kolektif işi. Bu anlamıyla da anti-gender hareketlere karşı bir araya gelme faaliyeti, bir ittifak. Anlatının yalnızca söz ve yazı ile kurulmadığı; bedenlerin, imgelerin, çizimlerin anlatısıyla ittifakın kurulduğu da bir sergi.
Serginin koordinatörü Berfin Atlı sergi kitapçığındaki “Baskılar Bizi Yıldıramaz” metninde şöyle diyor:
“Baskılar bizi yıldıramaz
-Daha küçük şeyler yıldırır.
Gelmeyen otobüs, gitmeyen koku, biraz ev dağınıklığı yıldırır.
Banyo temizliği, boş tencere ve aç kalmak yıldırır.
Kravat yıldırır.
…
Burada ve şimdi,
Sokakta ve meydanda,
Geçmişte ve şu anda,
Bir sergide mesela,
-bir kez daha yan yana gelecek miyiz bilememek, yıldırır.
Baskılar bizi yıldıramaz.
Bizi derinleşmekten, bir araya gelmekten vazgeçmek yıldırır.”
Anlatı Gücü İttifakı sergisi 9 Şubat’a kadar Barın Han’da ziyaretçilerini bekliyor. Bir araya gelmek, ittifaklar kurmak, başka yollar, başka anlatılar kurmak için birileriyle gezin sergiyi, Cağaloğlu’ndan Eminönü’ne inerken serginin ruhunu sokaklara taşırsınız belki 😊
Sergi Tarihleri: 09.01.2025- 09.02.2025
Mekân: Barın Han, Boyacı Ahmet Sk. No:4, 34122 Fatih/İstanbul
Sanatçılar: Trans Hafıza Kolektifi, Fatma Belkıs, Gregg Bordowitz, Nejbir Erkol, Kiki ggNash, Marina Papazyan, Zeyno Pekünlü, Belit Sağ, Jilet Sebahat, Üzüm Derin Solak, Serdar Soydan, Furkan Öztekin (Ceyhan Fırat ile), Cansu Yıldıran.
Anlatı Gücü İttifakı: Demokrasi, Barış ve Alternatif Politikalar Araştırma Derneği (DEMOS), Havle Kadın Derneği, Politikada İyilik Hali, Pozitif Dayanışma, KuirGaming, Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD), Van Star Kadın Derneği.
Küratörler: Onur Karaoğlu & Alper Turan
Koordinatör: Berfin Atlı (SPoD).
